Istraživačke teme

Redoks medicina, molekulske osnove multifaktorskih bolesti i klinički pristupi

  • Rukovodilac teme: Snežana Pejić
  • Saradnici:
  • Saradnici iz inostranstava i/ili spoljni saradnici: Romana Masnikosa, naučni savetnik
    Jadranka Miletić Vukajlović, naučni saradnik
    David Pirić, istraživač pripravnik
  • Sažetak istraživanja:

    Redoks signalizacija predstavlja ključni faktor u regulaciji molekulskih mehanizama brojnih fizioloških/patoloških stanja. Tokom fiziološkog starenja i u patološkim stanjima i tumorima pojava oksidativnog stresa uzrokuje promene biomolekula, pa su identifikacija i karakterizacija specifičnih redoks-regulisanih signalnih puteva glavni cilj u ovom polju istraživanja. Tumorske ćelije su često u hipoksičnom okruženju što utiče na metabolizam, proliferaciju, metastaze, apoptozu, angiogenezu i imuni odgovor. Dešifrovanje i razumevanje redoks regulacije omogućava razvoj novih kliničkih pristupa. Ova strategija obuhvata razvoj molekula koji specifično ciljaju određene “prekidače” i disregulisane redoks signalne kaskade/proizvodnju reaktivnih vrsta kiseonika, pa će deo istraživanja biće posvećen potencijalnoj primeni nanočestica. Lipidomika ima za cilj identifikaciju/određivanje svih lipidnih vrsta u biološkom sistemu i utvrđivanje uloge tih molekula u fiziološkim/patološkim stanjima. Lipidi imaju ključnu ulogu u održavanju energetske ravnoteže, regulaciji dinamike membrane i prenosu signala, promene koncentracije/funkcije određenih lipidnih klasa/vrsta mogle bi prethoditi nastanku oboljenja, što omogućava pronalazak prediktivnih lipidnih markera. Planirane su lipidomičke studije različitih oboljenja kod ljudi i na animalnim modelima. Nova saznanja o ulozi metaboličkih i signalnih putanja lipida u navedenim oboljenjima doprineće boljem razumevanju njihove etiologije i omogućiti nove terapijske pravce. Ispitaće se i delovanje antipsihotika na parametre oksidativnog stresa i nivo monoamina u centralnom nervnom sistemu, kao i simpatički nervni sistem u hroničnom stresu. Deo istraživanja odnosiće se na oblast nutrigenomike, odnosno, na ulogu antioksidanata kao bioaktivnih komponenti na ekspresiju gena.
  • Projekti na temi:
    • (2021-2022)  Survivors of COVID19: variety of immune responses to SARS-CoV-2 in correlation with clinical manifestation. Long term follow up
    • (2022-2023) Sekvenciranje glikolipidoma mozga pacova u modelu rane neurodegeneracije
    • (2010-2019)  Ćelijske i molekulske osnove malignih i kardiovaskularnih oboljenja
    • (2010-2019) Akutni koronarni sindrom: istraživanje vulnerabilnosti (plaka, krvi i miokarda), optimalno lečenje i određivanje prognostičkih faktora
    • (2006–2010) „Signalni putevi steroidnih hormona i dejstvo endogenih i egzogenih faktora u modulaciji procesa u ćelijama sisara“,
    • (2006–2010) „Proučavanje poremećaja homeostaze i određivanje biomarkera oksidativnog stresa kod aerobnih životinja“,
    • (2002–2006) „Molekularni mehanizmi biološkog odgovora na hemijske i fizičke faktore sredine“,
    • (1996-2002) “Molekularna osnova transdukcije hormonskog signala”
  • Publikacije:
    1. Todorović Vukotić, N., Đorđević, J., Pejić, S. Đorđević, N., Pajović, S.B. Antidepressants- and antipsychotics-induced hepatotoxicity. Arch Toxicol 95, 767–789 (2021). https://doi.org/10.1007/s00204-020-02963-4
    2. Đurašević, S.; Pejić, S.; Grigorov, I.; Nikolić, G.; Mitić-Ćulafić, D.; Dragićević, M.; Đorđević, J.; Todorović Vukotić, N.; Đorđević, N.; Todorović, A.; Drakulić, D.; Veljković, F.; Pajović, S.B.; Todorović, Z. Effects of C60 Fullerene on Thioacetamide-Induced Rat Liver Toxicity and  Gut Microbiome Changes. Antioxidants 2021, 10, 911. https://doi.org/10.3390/antiox10060911
    3. Pavlović, Ivan, Snežana Pejić, Sanja Radojević-Škodrić, Ana Todorović, Vesna Stojiljković, Ljubica Gavrilović, Nataša Popović, Gordana Basta-Jovanović, Zoran Džamić, and Snežana B. Pajović. "The effect of antioxidant status on overall survival in renal cell carcinoma". Archives of Medical Science 16 no. 1 (2020): 94-101.
    4. doi:10.5114/aoms.2019.86818.
    5. Todorović, A.; Pejić, S.; Gavrilović, L.; Pavlović, I.; Stojiljković, V.; Popović, N.; Pajović, S.B. Expression of Antioxidant Enzymes in Patients with Uterine Polyp, Myoma, Hyperplasia, and Adenocarcinoma. Antioxidants 2019, 8, 97. https://doi.org/10.3390/antiox8040097
    6. Nataša Popović, Vesna Stojiljković, Snežana Pejić, Ana Todorović, Ivan Pavlović, Ljubica Gavrilović, Snežana B. Pajović, "Modulation of Hippocampal Antioxidant Defense System in Chronically Stressed Rats by Lithium", Oxidative Medicine and Cellular Longevity, vol. 2019, Article ID 8745376, 11 pages, 2019. https://doi.org/10.1155/2019/8745376
  • Saradnje:
    • Institut za patologiju, Medicinski fakultet, Beograd
    • Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu, Beograd
    • Vojno medicinska akademija, Beograd
    • Klinika za plućne bolesti, Medicinski fakultet, Beograd
    • Klinički centar Srbije, Beograd
    • Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković"-Institut od nacionalnog značaja za Republiku Srbiju, Univerzitet u Beogradu
    • “International Health” d.o.o.
    • Institut Ruđer Bošković, Zagreb, Hrvatska
    • Institute of Medical Physics and Biophysics, Medical Department, University of Leipzig,
    • Leipzig, Germany
    • Clinical Institute of Laboratory Medicine, Medical University of Vienna, Austria
    • University of Szeged, Faculty of Medicine, Hungary